De Taal van Bokito - de Rotterdamcode

Manuel Kneepkens - Noordermaasberichten
Nummer 03 - 7 maart 2009

 


 

De Taal van Bokito - de Rotterdamcode

                ‘De Taal Is Gans Een Volk’

Waarom brak Bokito toentertijd in Diergaarde Blijdorp uit? Sommigen zeggen, hij wilde naar Crooswijk.
De plek van zijn avatar. Ligt daar immers niet Christiaan Lindemans begraven, de dubbelspion uit de Tweede Wereldoorlog, alias… King Kong?
Of… ligt het toch anders? En wat is in hemelsnaam het Bokitaans?
Lees en huiver!

De bevolking van Rotterdam bestaat heden uit 169 nationaliteiten (die ene Monegask, die we hier hebben, uitdrukkelijk meegerekend). Houdt dat dan ook in, dat hier ook 169 talen gesproken worden? Nee.
Er zitten immers dubbeltellingen onder. Neem het Engels. Dat wordt niet alleen gesproken door de Britten, maar ook door Amerikanen en Canadezen, enz.
Het lijkt dus minder. Maar in feite is het meer. De Koerden bv. zijn niet erkend. Toch hebben zij een eigen taal. Die wordt te Rotterdam dan ook volop gesproken. Een derde van wat wij hier Turken denken te zijn, blijken…Koerden.

Met Marokko evenzo. Officiële taal is daar het Arabisch, Maar dat wordt eigenlijk alleen in de kustgebieden gesproken. Het merendeel van ‘onze’ Marokkanen, inclusief Aboutaleb, onze nieuwe burgemeester, komt uit het Rifgebergte. Daar is Berbers de voertaal.

En dan heb je ook nog onze gymnasia, het Marnix en het Erasmianum, Daar worden doodleuk twee dode talen onderwezen: (oud)Grieks en Latijn. De laatste taal is zelfs eigenlijk nog een beetje levend, want de officiële taal van het mini-staatje Vaticaan. Bovendien wordt nu en dan nog wel eens in een rooms-katholieke kerk alhier een mis in het Latijn opgedragen. De uitvaartmis van Pim Fortuyn in de Sint Elizabeth en Sint Laurens-kathedraal aan de Mathenesserlaan was zo’n pompeuze, ouderwetse Drieherenmis in het Latijn. Onheilspellend klonk daar toen door de sobere pracht van de Gregoriaanse zangen heen: ‘Melkert Moordenaar ! Melkert moordenaar! ’. Dat was de Taal van het Riool.

Tenslotte ‘floreert’ te Rotterdam nog de kunsttaal Esperanto - de Taal van de Hoop. De Esperantisten drijven nog steeds een boekhandel op de Binnenweg. Zij spreken onderling zoveel mogelijk Esperanto, en hopen nog steeds dat hun taal ooit de wereldtaal wordt. Hoop doet leven...inderdaad.

Helemaal te dol wordt het als we de dialecten beschouwen. Het Limburgs, het Gronings, het Drents…én het Rotterdams! Enz. enz. Niet het Fries, dat is een door de Nederlandse staat erkende taal.
Ok! Maar dialecten zijn ook talen! Ze worden tenslotte wel degelijk gesproken. Ja, er wordt zelfs in gepubliceerd. Ja, zij genieten zelfs sinds kort Europese Bescherming! Het Limburgs, bv. als Ripuarisch…(sic! ). Als je die bij de ‘gewone talen’ optelt, kom je aan een getal ver boven de 169.

Nu heeft en had Rotterdam een CDA-wethouder Geluk geheten, die wou ook eens flinke taal uitslaan, die wou ook eens lekker op zijn borst roffelen net als die jongens van de gestampte pot van Leefbaar Rotterdam!
In de Rotterdamcode diende volgens hem te worden opgenomen dat in Rotterdam op straat uitsluitend ABN, Algemeen Beschaafd Nederlands, gesproken mocht worden.
Een fikse misser voor een wereldhavenstad. Hoe nu ? De lingua franca , het Engels, de handelstaal in een keer uitgeschakeld…? Eh, nee, hakkelde plotseling de wethouder, dat gold natuurlijk niet voor het Engels.
En het Rotterdams dan? Wazzeggie? Nee, dat, bij nader inzien ook niet.
Wat bleef er dan over?
Turks en Marokkaans… riepen de Leefbaren … Foute Talen… puur zoute drop, dat zou verboden moeten worden.
Jammer voor Leefbaar!
Maar dat heet discriminatie. Zie de diverse Verdragen over de Mensenrechten. 1 )
Maar de wethouder hield vol, hij kon en wilde net zo’n lekker flinke, populistische jongen zijn als de Leefbaren…! En de meerderheid van de Rotterdamse raad volgde hem als een aap zonder kop. Sindsdien hebben wij dus een Rotterdamcode die ons gebiedt in Rotterdam op straat Nederlands te spreken.
Het is natuurlijk loze wetgeving. Want hoe dat taalgebod te handhaven? Dan mag je onze politiemacht wel verveelvoudigen. Kortom, het Babelt heden in de straten van Rotterdam ongehinderd onverdroten door.

Maar wat heeft dat met Bokito te maken? Het volgende.
Nu en dan geeft iemand in Rotterdam zijn e-mailadres op aan iemand anders, bv.: Janjansen ad tiscali.nl.
Dan springt Bokito van woede op en neer in zijn kooi. Het is niet ad ! Het is apenstaartje! APENSTAARTJE! Spreek Nederlands, joh! Je bent in Rotterdam, joh!
Liefst zou hij dan gelijk weer willen uitbreken, onze Bokito!

Hij, de Bekendste Aller Rotterdammers, brullend springt hij dan opnieuw in Diergaarde Blijdorp over de gracht….fier op de bres voor Zijn Taal, het Bokitaans, heden zo populair in Nederland:

       De Taal Van Kort Door De Bocht

             Met Een Kort Lontje

 

Manuel Kneepkens

 

1 ) de jurist in mij schrijft mij:

Dag Manuel,

Een en ander ligt wat genuanceerder…
Het verbod van discriminatie en het gebod tot gelijke behandeling leveren samen een van de ingewikkeldste leerstukken van de mensenrechten op (Wetgeving maakt nu eenmaal onderscheid, dat is de aard van Wetgeving…)
Ik acht verdedigbaar dat sprake is van ontoelaatbare discriminatie, indien de Rotterdamcode slechts Turks & Marokkaans zou verbieden. Indien de Rotterdamcode iedereen verplicht NL (Nederlands) te spreken lijkt er sprake van indirecte discriminatie te zijn. De conclusie van ontoelaatbare indirecte discriminatie in de onderhavige zaak lijkt verdedigbaar, nu personen met een niet-Nederlandse afkomst zwaarder getroffen worden dan personen met een Nederlandse afkomst. Indirecte discriminatie is niet altijd verboden, maar aangezien in dit geval een objectieve rechtvaardigingsgrond ontbreekt, zou dat inderdaad toch verboden kunnen zijn ( maar betwistbaar…)
Een en ander lijkt in strijd met art. 1 Grondwet en art. 26 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke rechten (IVBPR).

Verder verbiedt art.14 van het Europees Verdrag van de Rechten voor de Mens en Fundamentele Vrijheden (EVRM) discriminatie, maar alleen en voor zover het EVRM-rechten betreft.

Verder kan het gebod NL te spreken strijdig zijn met art. 10 EVRM (dit artikel heeft wel zelfstandige betekenis, maar zou ook eventueel samen met art.14 ingeroepen kunnen worden).
Er valt over te twisten maar mijns inziens is de verplichting een bepaalde taal te spreken een beperking van de vrijheid van meningsuiting. Voorheen kon je je mening immers in alle talen uiten, na de Rotterdamcode nog slechts in NL. Waarschijnlijk is deze beperking ontoelaatbaar.

Daargelaten of de beperkingclausule van art. 10 EVRM van toepassing is, lijkt deze inperking ‘niet noodzakelijk in een democratische samenleving’, ’disproportioneel’ en ‘in strijd met het subsidiariteitsbeginsel’. Er is geen objectieve rechtvaardiging voor en minder zware middelen zijn niet uitgeput.
Voorts is er strijd met art. 7 van de Grondwet, nu volgens dit artikel beperking van de vrijheid van meningsuiting slechts is toegestaan bij wet in formele zin. Indien er strijd is met art. 10 EVRM er vrijwel zeker ook strijd met art.19 IVBPR (gaat eveneens over de vrijheid van meningsuiting).

Maar ja, dit past natuurlijk allemaal niet in een leuk, vlot stukje, dichter Manuel…

 

Manuel Kneepkens

 

terug «

 


 

Noordermaasberichten

Van tijd tot tijd stuurt Manuel Kneepkens (Heerlen, 1942) ons een bericht vanuit zijn woonplaats Rotterdam

lees alle berichten hier »